Martyna Kocot
Zaha Hadid była pierwszą kobietą, która wygrała Nagrodę Pritzkera oraz RIBA Gold Medal. Za projekt Heydar Aliyev Centre w Baku zdobyła w 2014 roku nagrodę Design Museum Design of the Year. Dwukrotnie otrzymała Stirling Prize – prestiżowe wyróżnienie przyznawane przez Royal Institute of Brtisih Architect za doskonałość w architekturze.
Zaha Hadid odeszła niespodziewanie
Wybitna architekt pochodzenia irakijskiego odeszła niespodziewanie w 2016 roku, jednak jej wyjątkowe projekty nieprzerwanie zachwycają modernistycznym stylem, pełnym elegancji, finezji i oryginalności. W dzisiejszym artykule przedstawimy niektóre z zaprojektowanych przez Hadid wyjątkowe budowle, które w momencie powstania na zawsze odmieniły sposób patrzenia na sztukę, jaką jest architektura.
Zaha Hadid i jej wyjątkowe projekty
1. Eli and Edythe Broad Art Museum
Otwarte w 2012 roku muzeum sztuki współczesnej całkowicie odmieniło krajobraz uniwersyteckiego kampusu Michigan State University. Ten wyjątkowy budynek wygląda, jakby został zamrożony w czasie. Jego konstrukcja wykonana jest w przeważającej części ze stali nierdzewnej oraz szkła, a całkowita powierzchnia muzealna wynosi ponad cztery tysiące metrów kwadatowych.
2. Heydar Aliyev Centre
Heydar Aliyev Centre to centrum kultury mieszczące się w Baku, w Azerbejdżanie. Nazwany tak na cześć prezydenta kraju w latach 1993-2003, Heydara Aliyeva, budynek był świadkiem wielu ważnych wydarzeń, zarówno kulturowych jak i politycznych. W 2013 roku odbyła się w nim wystawa prac Andy’ego Warhol’a, a trzy lata później został w nim zorganizowany konkurs piosenki Eurowizji. Całkowita powierzchnia centrum wynosi ponad 57 000 metrów kwadratowych. Wyjątkowa forma, którą Hadid nadała budynkowi pozbawiona jest ostrych kątów oraz sztywnych linii, zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz. Nic dziwnego, że projekt ten zwrócił uwagę architektów oraz inżynierów z całego świata. Discovery Channel oraz Science Channel przygotowały nawet dokument przybliżający widzom techniki oraz rozwiązania architektoniczne wykorzystane przy budowie Heydar Aliyev Centre.
3. Zaragoza Bridge Pavilion
Wybudowany w 2008 roku most ma 270 metrów długości i łaczy dzielnicę Saragossy, La Almozara, z centrum konferencyjnym wybudowanym na targi Expo w tym samym roku. Zaha Hadid pragnęła, aby kształt budowli przypominał rosnące nad rzeką Ebro mieczyki – kwiaty o długich, różnobarwnych kwiatostanach. Warto dodać, że most nie pełni jedynie swojej podstawowej funkcji, sam w sobie również jest częścią powierzchni wystawowej, która może pomieścić aż 10 000 osób.
4. Guangzhou Opera House
Mieszcząca się na brzegu rzeki Perłowej imponująca budowla ma swoim kształtem przypominać ma dwa kamienie wyrzucone na brzeg. Konstrukcja wykonana jest z granitu, a stalowa rama została obłożona szkłem, w którym odbija się woda. Wybudowanie opery zajęło aż pięć lat, i kosztowało ponad 200 milionów dolarów! Brytyjski The Guardian określił ją jako „widowiskową, i nieodparcie subtelną jednocześnie”. Guangzhou Opera House to największy teatr w południowych Chinach, dorównujący wielkością i rozmachem Teatrowi Narodowemu w Pekinie oraz Teatrowi Wielkiemu w Szanghaju. Na szczególną uwagę zasługuje też główna sala teatralna, której wnętrze przypomina mieniącą się perłę, lub gwieździste niebo.
5. Ordrupgaard Museum
Ordrupgaard to muzeum sztuki mieszczące się w Kopenhadze. Podziwiać w nim można najznamienitsze dzieła duńskich oraz francuskich malarzy dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych, takich jak Christoffer Wilhelm Eckersberg, Peter Hansen Camille Pissarro. Wybudowany przez Hadid pawilon w 2005 roku skonstruowany jest z granitu w kolorze czarnej magmy oraz szkła, w którym odbija się piękna zieleń parku otaczającego muzeum.
6. Narodowe Muzeum MAXII
Mieszczące się w Rzymie MAXII, czyli National Museum of the 21st Century Arts, to stalowo-betonowy kombinat zaprojektowany przez Hadid w roku 1999. Budowa trwała długo, i muzeum zostało otwarte dopiero w 2010 roku. Wyjątkowo nowoczesna forma, z elementami szkła i surowością formy mocno kontrastuje z historycznym budownictwem i typowo „włoskim” charakterem okolicznych zabudowań. Zaha Hadid pragnęła w ten sposób podkreślić, że choć Rzym jest „wiecznym miastem”, którego historyczne perły architektury podziwiamy do dziś, to za sto czy dwieście lat to własnie współczesne budownictwo stanie się świadectwem dzisiejszej kultury oraz stylu.
7. Galaxy Soho
Galaxy Soho to kompleks biurowy i rozrywkowy znajdujący się w Pekinie, przez wielu uważany za jeden z najbardziej rozpoznawalnych, imponujących i futurystycznych projektów Zaha Hadid. Cztery sferyczne konstrukcje, wykonane z aluminium oraz kamienia, połączone są ze sobą kładkami dla pieszych. Koniecznie trzeba tu wspomnieć, że projekt otrzymał certyfikat LEED (Przywództwo Energii i Projektowania Ekologicznego). Na dachu zamontowany jest cool roof system (technologia, która polega na odbijaniu promieni słonecznych, przez co cały budynek mniej się nagrzewa), a także korzysta się z recyklingu szarej wody, redukując całkowite zużycie wody w budynku o 20%. Poprzez wydajne technologie oświetleniowe i szklaną elewację o 14% zmniejszyła się również produkcja energii elektrycznej.
