Rozkminki pl
Albert Einstein, Marilyn Monroe, Leonardo da Vinci, Napoleon Bonaparte – co łączy te wszystkie osoby? To mańkuci, czyli osoby leworęczne. Leworęczność wiąże się z wieloma mitami. Czy jest piętnem, przywilejem, a może po prostu czymś normalnym?
Wiele mówiono o mańkutach, osobach leworęcznych: że są bardziej kreatywne bądź inteligentne, mniej sypiają, częściej cierpią na schizofrenię, mają tendencję do wyróżniania się, krócej żyją… W rzeczywistości większość z tych stwierdzeń nie ma podstaw naukowych lub wiąże się z licznymi uprzedzeniami. Co więc jest prawdą o mańkutach, a co tylko mitem? Przyjrzyjmy się niektórym faktom i danym dotyczących osób leworęcznych.
Ile jest osób leworęcznych na świecie?
Szacuje się, że 1 na 10 osób na świecie jest leworęczna, a także, że częściej są to mężczyźni niż kobiety. Około 12% mężczyzn to osoby leworęczne, a tylko 8% to kobiety.
Mańkut - piętno bycia leworęcznym
Prawda jest taka, że w naszej historii bycie mańkutem było dla wielu ludzi piętnem. Działo się to głównie dlatego, że uważano, że mańkut jest leworęczny, ponieważ nabył rzekome „złe nawyki”, takie jak niewłaściwe używanie sztućców czy zły sposób kopania piłki. Przekonanie to było tak rozpowszechnione, że od dzieciństwa rodzice starali się korygować leworęczność u swoich dzieci, zmuszając je do używania prawej ręki. To główny powód, dla którego wciąż znajdujemy osoby praworęczne, które miały predyspozycje genetyczne do leworęczności, ale które nauczyły się używać prawych kończyn. Zostały do tego zmuszone, ponieważ to było to, co „wszyscy” robili, co było uważane za „normalne”.
Dlaczego jesteśmy leworęczni lub praworęczni?
Według badań, to nie mózg, ale rdzeń kręgowy determinuje tę cechę. Aktywność genowa w szpiku jest asymetryczna już w łonie matki. Preferencje dla prawej lub lewej ręki można prześledzić na podstawie tej asymetrii.
Mańkut - słabe zdrowie i wcześniejsza śmierć?
Leworęczność wiązała się ze wszystkimi rodzajami złych rzeczy. Zły stan zdrowia i przedwczesną śmierć często wiązano z dominacją lewej ręki. Ale czy to prawda?
Skąd stwierdzenie, iż człowiek leworęczny skazany jest na przedwczesną śmierć? W przeszłości wielu mańkutów było zmuszanych do używania prawej ręki. To sprawia wrażenie, że było mniej starszych leworęcznych osób.
Pozytywne stwierdzenia również obfitują w mity. Często uważa się, że osoby leworęczne są bardziej kreatywne, ponieważ większość z nich korzysta z „prawej strony mózgu”. Jest to być może jeden z najbardziej uporczywych mitów na temat wpływu dominującej ręki na mózg.
Lewa i prawa półkula
Faktem jest, że prawa półkula mózgu kontroluje lewą stronę ciała, a lewa półkula prawą. Na przykład, język jest zwykle przetwarzany nieco bardziej w lewej półkuli, a rozpoznawanie twarzy nieco bardziej w prawej półkuli. Pomysł, że każda półkula specjalizuje się w określonych zdolnościach, znany jest jako lateralność mózgowa. Nasze półkule nie działają jednak osobno, ponieważ gruby pasek włókien nerwowych – zwany ciałem modzelowatym – łączy obie strony.
Co ciekawe, istnieją pewne różnice między osobami praworęcznymi i leworęcznymi. Na przykład, często mówi się, że około 95% osób praworęcznych ma „dominującą lewą półkulę”. Odnosi się to do stwierdzenia, że większość osób praworęcznych polega bardziej na swojej lewej półkuli w zakresie mowy i języka. Zakładano, że w przypadku osób leworęcznych będzie odwrotnie, jednak 70% mańkutów również przetwarza język na swojej lewej półkuli.
Artykuły dla mańkutów
Mańkut miewa też problemy związane z tym, że wiele przedmiotów użytku codziennego jest dostosowane do praworęcznych. Pierwszy sklep celebrujący leworęczność i specjalizujący się w artykułach dla mańkutów został otwarty w Londynie. Nazywa się Anything Left-Handed.
W dzisiejszych czasach osoby leworęczne mają łatwiej niż kiedyś, ponieważ mnożą się produkty oraz gadżety, takie jak długopisy, otwieracze do puszek, nożyczki, krzesła ze stołem przymocowanym po lewej stronie, które w znacznym stopniu ułatwiają funkcjonowanie.
Z jakimi innymi problemami muszą się zmagać leworęczni? Aby pisać długopisem bez brudzenia się, muszą przyjmować „dziwne” pozycje (lub pogodzić się z brudną ręką od atramentu) oraz muszą pamiętać, aby nie wybierać zeszytów ze spiralą, ponieważ pisanie w takim notatniku potrafi być irytujące.
Żródła:
GIPHY App Key not set. Please check settings