Rozkminki pl
W kawiarniach i restauracjach bez problemu skomponujemy typowe francuskie le petit-déjeuner, a w coraz większej ilości miejsc zajmuje ono stałą pozycję w menu. Wielu z nas francuskie śniadanie kojarzy się przede wszystkim z celebrowaniem chwili, miłym rozpoczęciem dnia. W końcu zjedzenie na śniadanie croissanta z czekoladą nie może kojarzyć się niemiło 🙂 Jednak w tym przypadku wyobraźnia trochę nas ponosi, bo okazuje się, że w rzeczywistości Francuzi nie przykładają do śniadania zbyt wiele uwagi. W dalszej części artykułu zdradzimy z czego dokładnie jak wygląda francuskie śniadanie, z czego się składa i jak samemu je przygotować, a także przedstawimy kilka stereotypów z nim związanych.
Polecane rozkminki: Francja
Czym jest śniadanie dla Francuzów?
O tym, że śniadanie jest najważniejszym posiłkiem w ciągu dnia, wie każdy. Dla Francuzów to także chwila na rozmowę z rodziną przy stole i wspólne rozpoczęcie dnia. Oczywiście bliższe realiom obecnego życia w pośpiechu jest zjedzenie przypalonego tosta, w najlepszym przypadku w towarzystwie kawy lub herbaty. Jednak idea celebracji śniadania jest wciąż ważnym aspektem w kulturze Francji, i choć może nie każdego dnia, to nadal jest kontynuowana.
Historia francuskiego śniadania
Na początek trochę historii! Czy wiecie, że do czasu rewolucji przemysłowej XIX wieku Francuzi w ogóle nie jadali śniadań? Spożywano tylko dwa posiłki dziennie: jeden między godziną 10 a 12, a drugi późnym popołudniem około 17. Dopiero rewolucja przyniosła zmiany. Dni pracy były długie, więc robotnicy zaczęli jeść przed wyjściem z domu i tak narodziło się we Francji śniadanie. Niezbędnymi towarzyszami nowego le petit-déjeuner stały się, znane już w XVIII wieku kawa i herbata. Początkowo ta nowa praktyka dotyczyła tylko Paryża — dopiero jakiś czas później inne francuskie miasta przejęły nowy zwyczaj. Na początku XX wieku już wszyscy mieszkańcy miast jedli francuskie śniadanie, takie, jakie znamy dzisiaj, czyli pieczywo w towarzystwie kawy lub czekolady (choć ta była spożywana rzadko ze względu na wysoką cenę).
Śniadanie wcale nie najważniejsze
Nie sposób nie zauważyć, że francuskie śniadanie znacząco różni się od typowego śniadania polskiego lub angielskiego. W Polsce jesteśmy wychowywani w przekonaniu, że śniadanie jest najważniejszym posiłkiem dnia i musi dostarczać dużo energii. Mówią nam to rodzice, mówi nam to telewizja i lekarze. Dlaczego więc francuskie śniadanie jest tak lekkie? Mimo że le petit-déjeuner jest bardzo charakterystyczne i osławione, to dla Francuzów najważniejszym posiłkiem dnia jest lunch, na który poświęcają znacznie więcej czasu niż my Polacy. Nawet poważne firmy korporacyjne przymykają oko, gdy pracownicy spędzają na lunchu więcej niż godzinę. W Polsce to nie do pomyślenia, prawda? Dla Francuzów lunch to duży posiłek, który ma pomóc przetrwać cały dzień. Podwieczorek (le goûter) jest akceptowany w przypadku dzieci, natomiast dla dorosłych sprowadza się najczęściej do papierosa. Dlatego będąc we Francji, porę lunchu warto wykorzystać na zjedzenie porządnego posiłku.
Ale wracając do śniadania… Wiemy już, że jest lekkie i na ogół słodkie. Najczęściej składają się na nie pieczywo, tosty z dżemem lub płatki zbożowe. Wybiera się tylko jedną z tych rzeczy — francuskie śniadanie nie powinno przypominać szwedzkiego stołu. Rzadkością jest także podawanie na śniadanie produktów słonych.
Francuskie śniadanie zawsze prosto z piekarni?
Typowe zdjęcie instagramowego francuskiego śniadania, na którym zaszczytne miejsce należy do świeżutkiego croissanta nie do końca przedstawia rzeczywistość. Wbrew naszym wyobrażeniom, większość Francuzów nie je codziennie rogalika prosto z piekarni. Gdyby tak było, oznaczałoby to konieczność udania się rano do piekarni, która może być daleko, jeśli nie mieszka się w centrum miasta. Ponadto Francuzi na ogół nie jedzą „w drodze”, więc nie mogą też po prostu cieszyć się rogalikiem, idąc do pracy. Nie preferują też jedzenia przy ladzie w piekarni tak jak Włosi. Tak więc większość Francuzów, którzy chcą na śniadanie zjeść rogalika — lub bagietkę, lub cokolwiek innego co można znaleźć w boulangerie — albo je coś, co kupili poprzedniego wieczoru, albo ratuje się pâtisserie industrielle, czyli paczkowanym ciastem.
Croissant nie zawsze prosto z piekarni
Z pewnością nie jest to tak zdrowe i świeże, jak to, co można znaleźć w piekarni, ale większość takich ciast nadal smakuje całkiem nieźle. Niektórzy Francuzi lubią używać tostera do opiekania kromek bagietki lub innego rodzaju pieczywa. Paczkowany chleb też wcale nie jest rzadkością, jak mogło by się wydawać. Następnie smarują pieczywo masłem, konfiturą lub kremem czekoladowym. Ta typowa francuska propozycja śniadaniowa nazywa się une tartine. Obecnie tradycyjne wypieki są częściowo wypierane przez płatki śniadaniowe, coraz popularniejsze we Francji, szczególnie wśród dzieci.
Kawa nie zawsze świeżo mielona
To urocze małe espresso, które wyobrażasz sobie, gdy myślisz o typowym francuskim śniadaniu jest, podobnie jak croissant, niezupełnie trafne. Prawdą jest, że Francuzi najczęściej do śniadania piją kawę, ale wielu z nich woli raczej café au lait, czyli kawę z mlekiem. Piją ją w kubkach zamiast w filiżankach. Taką kawę z mlekiem w dużym kubku Francuzi nazywają café americain, czyli kawa po amerykańsku. Coraz częściej można dostać ją także w kawiarniach w bardziej turystycznych miejscach. Oczywiście wielu Francuzów pije espresso ze świeżo mielonych ziaren kawy, ale wbrew pozorom wcale nie gardzą kawą rozpuszczalną czy z kapsułek. Na północy Francji wiele osób pije do śniadania cykorię (la chicorée), która jest substytutem kawy. Cykoria została spopularyzowana we Francji podczas II wojny światowej i związanych z nią niedoborów żywności. Zwyczaj picia cykorii jest obecnie uznawany za nieco staromodny, ale nadal można ją znaleźć w każdym francuskim supermarkecie.
Jak widać, wokół francuskiego śniadania krąży kilka mitów, a niektórzy twierdzą nawet, że najbardziej francuskie śniadania jedli poza Francją. Mimo to idea typowego petit déjeuner sama w sobie wywołuje miłe skojarzenia. Choć niekiedy daleko jej do rzeczywistości, to na pewno jest ciekawą odskocznią od spalonego tosta zjedzonego w pośpiechu. Może warto od czasu do czasu (zupełnie jak Francuzi) zacząć poranek od świeżego croissanta i espresso w białej filiżance i pozwolić sobie na celebrowanie śniadania. Dlatego teraz na chwilę damy się ponieść idei i sprawdzimy, z czego powinno składać się typowe francuskie petit-déjeuner.
Jak wygląda francuskie śniadanie?
Na ogół typowe francuskie śniadanie składa się z czterech kluczowych elementów: la tartine (czyli tost, o którym już wspominaliśmy), les viennoiseries, czyli pieczywo, sok owocowy i kawa. Nie ma dokładnego tłumaczenia dla la tartine, bo nie jest to po prostu tost z chleba, ale kawałek bagietki przekrojonej wzdłuż, czasami opiekanej w tosterze. Taki kawałek bagietki czasami macza się w kawie lub je się z masłem, konfiturą albo miodem. Smak konfitury to najczęściej kwestia indywidualna, nie ma jednego najpopularniejszego. Natomiast jeśli chodzi o masło, to może być ono solone lub nie — często zależy to od regionu Francji.
Les viennoiseries to typowe wypieki śniadaniowe przyrządzane w stylu wiedeńskim. We Francji stały się popularne dzięki Augustowi Zang, austriackiemu oficerowi i przedsiębiorcy. Zang stworzył w Paryżu piekarnię w wiedeńskim stylu, tym samym wprowadzając nowe pomysły do francuskich kręgów cukierniczych. Viennoiseries są czymś pomiędzy chlebem (boulangerie) a wyrobami cukierniczymi (pâtisserie). Jednym z takich śniadaniowych wypieków jest le croissant, czyli sławny francuski rogalik. Croissant może występować w kilku rodzajach:
- plain croissant lub croissant ordinaire, czyli innymi słowy „zwykły”. Ponieważ nie zawiera masła, jest dosyć suchy, kruszący się i nisko kaloryczny;
- croissant au beurre — czyli croissant z masłem, znacznie bardziej kaloryczny i o wyraźnym maślanym smaku;
- croissant aux amandes — czyli bardzo słodki croissant, zazwyczaj wypełniony kremem migdałowym, posypany prażonymi migdałami i cukrem pudrem.
Drugim bardzo popularnym śniadaniowym wypiekiem jest le pain au chocolat, czyli dosłownie „chleb z czekoladą”. Jest to po prostu croissant z czekoladowym nadzieniem. Pod względem popularności rywalizuje z typowym croissantem, ale jest spożywany raczej sporadycznie, „od święta”.
Francuskie śniadanie — przepis
Każda francuska piekarnia oferuje duży wybór viennoiseries, a oprócz podstawowych croissantów i pain au chocolat znajdziesz tam: pain au raisin, czyli bułeczki cynamonowe z rodzynkami i palmier – kruche ciasto francuskie w kształcie serca, pokryte karmelizowanym cukrem. Bardzo popularny we Francji jest także pain perdu, czyli dosłownie „stracone pieczywo”. Chodzi o czerstwą bagietkę, którą macza się w mleku i roztrzepanym jajku i smaży z obu stron. Pain perdu można podawać podobnie jak świeżą bagietkę, czyli z konfiturą lub miodem. Jak widać, przygotowanie francuskiego śniadania nie wymaga dużo czasu. Grunt to znaleźć dobrą piekarnię lub (metoda dla odważnych) samemu pobawić się w piekarza. Do tego ulubione dodatki, kawa lub sok pomarańczowy i możemy cieszyć się typowym francuskim śniadaniem.
Podsumowanie
Popularność typowego francuskiego śniadania jest zupełnie zrozumiała. Czy wyobrażacie sobie lepsze rozpoczęcie dnia? Wiemy już jak wygląda francuskie śniadanie i że rzeczywistość nieco odbiega od wyobrażeń i tego co widzimy na Instagramie, ale być może to sławne petit déjeuner straciłoby swój urok gdyby było jedzone codziennie. Może właśnie ta celebracja stanowi o jego wyjątkowości.
GIPHY App Key not set. Please check settings