Rozkminki pl
Zakupoholizm XXI wieku
W obecnych czasach półki sklepowe są pełne różnych produktów, do tego dochodzą oczywiście sklepy internetowe. A zatem możemy powiedzieć, że naprawdę zakupoholik ma w czym wybierać. Dzięki tej różnorodności możemy wiele zdziałać w życiu, w zależności od potrzeb i zachcianek. Niestety jest też druga strona medalu. Im więcej produktów, tym więcej z nich mamy ochotę kupić a to prowadzi do zakupoholizmu. Wielu osobom nie wydaje się to poważnym problemem, ale to jest złe podejście, ponieważ jest to uzależnienie. Może i nie myślimy o tym w tych kategoriach, ale taka jest prawda. Zakupoholizm to nie jest byle jaka choroba, dlatego trzeba być świadomym jej istnienia, tak aby skutecznie się przed nią chronić lub wiedzieć jak się leczyć, kiedy nas dopadnie. Na czym polega zakupoholizm? Objawy znamy, ale czy jesteśmy w stanie je kontrolować?
Zakupoholizm - objawy
Zakupoholizm można najprościej określić mianem nieujarzmionej chęci kupowania produktów, które w większości przypadków są nam całkowicie zbędne. Zakupoholicy rozładowują w ten sposób napięcie i frustracje. Pobyt w supermarkecie jest dla nich terapią. Dzięki nowym rzeczom mogą choć przez chwilę poczuć się lepiej i zapomnieć o innych trudnościach dnia codziennego. Zakupoholik nie jest w stanie zrozumieć, że takie kupowanie wszystkiego nie jest wyjściem z sytuacji. Co więcej takie zakupy doprowadzają do pogorszenia stanu rzeczy, ponieważ większość pieniędzy przeznaczają na nowe ubrania czy kosmetyki, zamiast kupić tylko potrzebne rzeczy.
Zakupoholizm rozwinął się w szczególności w dwudziestym pierwszym wieku, ponieważ doskonale wiemy, że kiedyś nie było tylu towarów na półkach. A teraz coraz to nowe inwestycje skutkują nową masą przedmiotów z każdej kategorii. Aż człowiek sam się gubi co jest mu w życiu potrzebne a co nie. Oczywiście wiadomo, że wiele rzeczy kupujemy przez zwykłe zachcianki, ale nawet z takimi kaprysami trzeba zachować umiar, bo może się to przeobrazić w prawdziwe uzależnienie.
Zakupoholizm - objawy zakupoholika
Jednym z głównych objawów jest większa ilość czasu przeznaczona zakupom. Ludzie uzależnieni od zakupów mają w głowie tylko myśli, o tym co kupić lub do jakiego sklepu pójść. Oczywiście na samym początku te myśli nie są aż tak częste. Jednak z upływem czasu przeradzają się w prawdziwą obsesję, która staje się podstawowym elementem funkcjonowania takiej osoby. Innym objawem, który z pewnością kojarzymy z tą chorobą są impulsywne zakupy lub zakupy na poprawę nastroju. Wiadomo, że człowiek nie dotknięty zakupoholizmem, też potrafi dokonać impulsywnych zakupów, ale w przypadku uzależnienia mówimy o poważnych przypadkach, które zdarzają się cały czas. Kupowanie dla kupowania.
Zakupoholizm - objawy zakupoholika
Nie chodzi o to, że te rzeczy są potrzebne. Po prostu trzeba je kupić, bo są ładne albo są na promocji, albo po prostu zapłacić za nie bo tak. Bo trzeba to mieć i już. W takich przypadkach nie ma racjonalnych wyjaśnień, po prostu taka osoba czuje ciągłą potrzebę kupowania wszelkiego rodzaju dóbr materialnych. Innym aspektem tej choroby są emocje. Zakupoholik czuje się smutny, zdenerwowany lub skołowany i dlatego wyrusza do sklepu. I tu znowu nie chodzi o to, że kupowanie sobie czegoś na poprawę humoru raz czy dwa jest złe, ale wykorzystywanie takiego tłumaczenia i zbyt częste wizyty w sklepie już podlegają pod zakupoholizm. Doskonale wiemy, że praktycznie cały czas mogą towarzyszyć nam inne emocje, i to nie jest powód, żeby za każdym razem jak nas coś zasmuci od razu lecieć do supermarketu. Z takimi problemami trzeba się zmierzyć na poziomie psychicznym, bo przecież nie da się wyeliminować całkowicie uczuć z naszego życia, po prostu nie można pozwolić, żeby te uczucia przejęły kontrolę i nakazywały biec do galerii handlowej.
Objawy zakupoholizmu
Kolejnym objawem, który pomaga rozpoznać zakupoholizm jest zaniedbywanie domowego budżetu. Większość osób zmagających się z tym problemem, nie jest świadoma sum, które wydają na niepotrzebne rzeczy. Karty bankowe potęgują tą sytuacje, bo w przypadku gotówki, można zobaczyć w portfelu, ile nam zostało. Jest to jeden z poważniejszych objawów, ponieważ przez kupowanie zbędnych przedmiotów można sobie narobić długów i będzie brakować pieniędzy na naprawdę ważne wydatki. Im bardziej dana osoba popada w zakupoholizm tym bardziej dotyka ją poczucie winy i coraz bardziej ukrywana wyciągi z karty, paragony jak i same produkty. Nie chwali się przed bliskimi, bojąc się krytyki i odcięcia od środków finansowych. Dlatego nie zawsze można dostrzec, że dana osoba ma problem.
Rodzaje zakupoholizmu - zakupoholik
Zakupoholizm jest coraz częstszą chorobą. Naukowcy nawet wyróżnili już podkategorie takie jak
- Kolekcjoner – osoby, które skupiają się na zakupach danego produktu np. zegarków bądź biżuterii, tworząc swoje własne kolekcje.
- Gadżeciarz – czyli osoby, które po prostu lubią kupować różne rzeczy, w większości przypadków zupełnie niepotrzebne. Interesują ich wszystkie aktualne trendy i nowości.
- Łowca okazji – to typ zakupoholika, który wie o wszystkich dostępnych promocjach i uwielbia kupować z rabatami.
- Konsumenci window shopping – jest to dość nietypowy przypadek. Mianowicie mamy tutaj do czynienia z osobami, które zadowalają się oglądaniem półek sklepowych, ale ostatecznie nie decydują się na zakup.
Terapia zakupoholizmu
Zakupoholizm jest dość powszechną chorobą dwudziestego pierwszego wieku, ale nie nieuleczalną. Istnieje kilka sposobów poradzenia sobie z uzależnieniem. Na początek metodą małych kroków można zacząć od ustalania listy zakupów z najpotrzebniejszymi produktami. Dzięki takiemu zakupoholicy będą spróbują skupić się na realizowaniu listy. Innym punktem terapii zakupoholizmu jest wybieranie małych sklepów osiedlowych, zamiast wielkich sieciówek czy galerii handlowych. Ograniczona ilość produktów pozwala na zredukowanie potrzeby kupowania. Do tego w takich sklepikach nie ma dużo miejsca na obejście wszystkich półek i wybór rzeczy, które ta naprawdę nie są w danym momencie potrzebne.
Oczywiście warto też zadbać o zmniejszenie budżetu na zakupy, i nie prosić bliskich i znajomych o pożyczkę. Bo jeżeli nie mamy przy sobie dużej ilości pieniędzy nie ma opcji kupić za dużo, tylko to co niezbędne. Jednym z objawów jest ukrywanie sum i nowych dób materialnych przed rodziną, dlatego walcząc z uzależnieniem warto mieć wsparcie. Spróbować pokazywać paragony i zakupione gadżety. Dobrze też zabierać kogoś ze sobą na wyprawę do sklepu, kogoś kto w kryzysowym momencie pomoże odłożyć produkt na półkę sklepową i wyjść tylko z niezbędnymi artykułami.
Jak jeszcze można walczyć z zakupoholizmem?
W dobie Internetu można znaleźć wiele źródeł z poradnikami i książkami dotyczącymi zakupoholizmu, które wesprą w podjęciu walki. Do tej listy możemy dorzucić tez wyeliminowanie reklam wyświetlanych w telewizji lub w sieci. Takie publikacje za bardzo zachęcają do zakupów, a przecież chodzi o to aby zminimalizować potrzebę wydawania pieniędzy. Dlatego dobrze by było oglądać mniej telewizji, i wyjść na spacer, przez przypadek zostawiając w domu pieniądze i karty bankomatowe, i przewietrzyć umysł.
Jeżeli jednak powyżej opisane pomysły nie dają ważnych skutków to znak, że należy wybrać się do specjalisty, który odpowiednio do potrzeb zaleci leczenie. Zakupoholizm jest uzależnieniem, które leczy się poprzez terapie poznawczo – behawioralne. Dzięki takim terapiom specjalista może określić skalę problemu i zacznie skuteczne leczenie. Warto podkreślić, że w tym przypadku nie ma opcji leczenia farmakologicznego, jedynie leczenie z kategorii psychologicznej daje efekty.
Zakupoholizm to choroba
Zakupoholizm jest chorobą, której nie można bagatelizować. Poniżej prezentujemy listę zachować, które są związane z zakupoholizmem, i mogą świadczyć o tym, że dana osoba wpada w szał zakupów.
- silna potrzeba dokonywania zakupów,
- subiektywne przekonanie o mniejszej możliwości kontrolowania zachowań związanych z zakupami,
- Rozdrażnienie przy próbach wstrzymania się od zakupów
- spędzanie coraz większej ilości czasu na zakupach w celu uzyskania zadowolenia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie,
- zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań na rzecz dokonywania zakupów i zdobywania na nie środków finansowych,
- kontynuowanie zakupów pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych), o których wiadomo, że mają związek z dokonywaniem zakupów.
Warto też pamiętać, że w przypadku pojawienia się zakupoholizmu nie można odrzucać chęć pomocy, obecność bliskich może mieć pozytywne skutki w trakcie leczenia. Nie można też się bać wizyty u specjalisty. Są problemy, których nie jesteśmy sami rozwiązać, dlatego trzeba pokonać uprzedzenia i udać się na terapię zakupoholizmu. Teraz już wiesz co to jest zakupoholizm. Jeżeli znasz osobę, która wykazuje takie symptomy warto z nią porozmawiać o tym problemie. Zakupoholizm jest chorobą, którą można wyleczyć.
Rozkminiła: Aleksandra Podorska
Redakcja: Dominik Grott
Grafika: Hubert Kalinowski
GIPHY App Key not set. Please check settings