Syndrom oszusta — co to za zjawisko psychologiczne? Kto doświadcza syndromu oszusta? Pojęcie syndrom oszusta lub syndrom impostora po raz pierwszy zostało użyte przez dwie psycholożki kliniczne Pauline Clance i Suzanne Imes w latach 80. w książce „The Impostor Phenomenon in High-Achieving Women: Dynamics and Therapeutic Intervention”. Książka bazowana była na badaniach przeprowadzonych na 150 wysoko wykształconych i aspirujących kobietach. Pomimo tego, że kobiety te były na wysokich stanowiskach, a otoczenie odbierało je jako usatysfakcjonowane co do swojego rozwoju zawodowego, one same odbierały swój sukces jako zwykły przypadek, wynik zewnętrznych okoliczności.
Niestety nie jest to problem jedynie lat 80. Szacuje się, że syndromu oszusta doświadcza nawet 70% ludzi na jakimś etapie życia. Pierwotnie syndrom oszusta przypisywano jedynie kobietom, natomiast teraz wiadome jest, że mężczyźni również borykają się z tym problemem. Przeczytaj artykuł, jeśli nigdy nie słyszałeś pojęcia syndrom oszusta.
Na czym polega syndrom oszusta?
- brak umiejętności obiektywnej oceny własnych umiejętności i możliwości
- wyznaczanie sobie zbyt ambitnych planów najczęściej niemożliwych do osiągnięcia
- osiąganie wyników lepszych od oczekiwanych
- autosabotaż
- przypisywanie swoich osiągnięć czystemu przypadkowi

Syndrom oszusta. Jak sobie radzić?
#1 Obserwowanie sytuacji z boku
O wiele łatwiej jest ocenić czym tak naprawdę jest syndrom oszusta, poznając inne osoby cierpiące z tego samego powodu. Kogo dotyczy syndrom oszusta? Bardzo duża liczba celebrytów przyznała się do swoich objawów: poczucia bycia słabszym, mniejszym i gorszym. Gdy doświadczamy dyskomfortu związanego z syndromem oszusta, możemy odnieść wrażenie, że jesteśmy jedynymi osobami, które nie radzą sobie z presją. Jedna z najbardziej znanych amerykańskich aktorek, Michelle Pfeiffer, przyznała, że sama zmaga sie z syndromem impostora. Potwierdziła, że boi się, że ludzie odkryją jej “brak talentu”. Najważniejszym krokiem w sytuacji jak ta jest zrozumienie, że w rzeczywistości syndrom oszusta nie umniejsza w żadnym stopniu naszym osiągnięciom. Gdybyśmy rozwodzili się nad naszymi marzeniami i nie pokonywali przeciwności losu dążąc do ich osiągnięcia, osoby takie jak Michelle Pfeiffer nie otrzymałyby uznania na całym świecie.
#2 Rozpoznanie korzyści
Osoby doświadczające syndromu impostora często mają duży kłopot z rozpoczynaniem nowych zadań, zmianą pracy czy współpracą z nieznanymi do tej pory osobami. Pierwszym krokiem, by poradzić sobie z syndromem oszusta jest zrozumienie, że jest się w tej sytuacji nowicjuszem. Co więcej, porażka często bywa nieodłącznym elementem w procesie osiągania sukcesu. W wielu przypadkach niepowodzenia są szansą na wyciągnięcie lekcji z naszych błędów i ropoczęcie działania na nowo, starając się unikać wcześniej popełnionych pomyłek. Natomiast jako nowa osoba w miejscu pracy masz świeże, obiektywne spojrzenie, dlatego też możesz szybciej dostrzec pewne problemy i pomóc zespołowi je wyeliminować. Zbierając nowe doświadczenia i ucząc się na własnych błędach, gwarantujesz sobie daleko idący sukces.
#3 Proces uczenia się jako nieodłączna część życia
Syndrom oszusta potrafi namieszać w głowie. Dobrym sposobem na jego pokonanie jest skupienie się na tym, jaką osobą jesteś, co już wiesz a czego jeszcze musisz się nauczyć, wypisanie swoich mocnych stron, mimo że syndrom oszusta utrudnia dostrzeżenie pozytywnych cech w samym sobie. Swoich błędów nie powinno się odbierać jako porażki — to tylko pogłębi symptomy syndromu. Należy pójść o poziom wyżej i wykorzystać to jako szansę na doskonalenie swoich umiejętności. W ten sposób budujesz zdrowe nawyki, przez co stajesz się lepszą wersją samego siebie. Dzięki ciągłej nauce łatwiej jest zaakceptować fakt, że bycie perfekcyjnym w każdej sytuacji jest wręcz nieosiągalne. Nikt nie jest idealny, a błędy są nieuniknioną częścią życia i kariery zawodowej. W rezultacie uczysz się doceniać to, kim jesteś i jak wielki wpływ masz na swoją przyszłość.
#4 Metody radzenia sobie ze stresem
Czy sam odczuwasz objawy, które mogą wskazywać na syndrom oszusta? Co zrobisz, gdy spotkasz osobę, która ewidentnie boryka się z syndromem oszusta? Jeśli chcesz, możesz samodzielnie sprawdzić czy masz predyspozycje, by ulec syndromowi oszusta i wykonać test taki, jak na stronie https://www.idrlabs.com/3-minute-impostor-syndrome/test.php.
Pamiętaj, że nie ma powodów do tego by się załamywać, ponieważ wszelkie konsekwencje syndromu oszusta zazwyczaj można załagodzić — warto zacząć od wprowadzenia w życie zasad opisanych powyżej.
Rozkminiła: Gabriela Skardzińska
Optymalizacja SEO: Olga Zielińska